NADSO - Xuân Kỷ Hợi 2019, tôi được Quyền Tổng biên tập Tạp chí Nhiếp ảnh và Đời sống Hồ Sỹ Minh tặng cuốn Tạp chí khá ấn tượng về hình thức, phong phú về nội dung. Ngay sau hình ảnh Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhậm chức Chủ tịch nước và đánh giá một năm ấn tượng về Nhiếp ảnh Việt Nam là danh sách phong tước hiệu và kết nạp hội viên Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh năm 2018. Trong danh sách 3 NSNA được phong tước hiệu EVAPA/G có Trương Vững - đồng nghiêp mà tôi từng gặp cách đây gần chục năm. Sự nhiệt tình với bạn bè yêu nhiếp ảnh của Vững khiến tôi rất cảm tình.
Hồi đó nhà anh bận rộn làm nghề ảnh lo cho cuộc sống gia đình. Nhưng hễ có bạn bè hay người mê nhiếp ảnh là anh sẵn lòng bỏ công việc để dẫn bạn bè, kể cả người lần đầu mới gặp tới những địa điểm có thể sáng tác ảnh nghệ thuật.
Hồi đó nhà anh bận rộn làm nghề ảnh lo cho cuộc sống gia đình. Nhưng hễ có bạn bè hay người mê nhiếp ảnh là anh sẵn lòng bỏ công việc để dẫn bạn bè, kể cả người lần đầu mới gặp tới những địa điểm có thể sáng tác ảnh nghệ thuật.
Tác phẩm "Nét đầm phá" đạt Huy chương Bạc tại Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực Bắc miền Trung lần thứ 21 năm 2014
Yêu bộ môn nhiếp ảnh từ nhỏ, nhưng Trương Vững chưa có điều kiện và máy chụp ảnh. Sau này khi đã đi làm công nhân của nhà máy in, có bạn thân tặng cho bộ máy ảnh nên Trương Vững đến với nghề ảnh như một sự tất yếu. Anh càng đam mê với ảnh nghệ thuật khi ở Huế thời kỳ đó có nhiều anh em cùng thích “chơi” ảnh nghệ thuật và chia sẻ kinh nghiệm cho nhau.
Nhờ làm việc ở phòng chế bản in, Trương Vững ít nhiều có kinh nghiệm về phim ảnh, xử lý trong buồng tối như tráng phim, rọi ảnh đen trắng…Tuy nhiên thời kỳ chụp phim đen trắng, rồi phim màu đều khó khăn do kinh tế eo hẹp. Có khi chụp mấy cuộn phim không được tấm ảnh nghệ thuật nào. Tiền nướng vào ảnh nghệ thuật không ít.
Tác phẩm "Sóng lưới"
Trương Vững cho biết: “Vì đam mê nên nhiều khi phải giảm chi tiêu việc khác để đầu tư cho “chơi” ảnh nghệ thuật.” Thời đó cách đây vài thập kỷ, cùng với nhiều nhiếp ảnh gia đi trước, Vững cùng các bạn bè đồng lứa tạo ra phong trào “chơi” ảnh nghệ thuật ở Thừa Thiên Huế. Nhiều tác giả, trong đó có Trương Vững không chỉ tham gia thi ảnh nghệ thuật trong nước, trong khu vực mà còn dự nhiều cuộc thi ảnh quốc tế.
Ngay năm thi đầu tiên 2002, Trương Vững có 3 tác phẩm: “Tung chài”, “Cánh vạc trong sương”, “Sóng bạc” được treo triển lãm ở cuộc thi ảnh quốc tế tại Việt Nam VN - 02. Như để khẳng định tay máy và sự say mê sáng tạo trong nhiếp ảnh ở vùng đất Cố đô, tiếp đó năm 2003, Vững lại có 2 tác phẩm: “Sóng lưới”, “Mùa du lịch” đều là kết quả thực hiện ngay ở địa phương mình được treo triển lãm ảnh nghê thuật toàn quốc lần thứ 22. Như vậy, chỉ sau 2 năm say mê sáng tác ảnh nghệ thuật, năm 2004 Trương Vững đủ điều kiện và được xét kết nạp là hội viên của Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam.
Tác phẩm "Vượt sóng" đạt Huy chương Bạc triển lãm quốc tế VN - 11, giải B, giải Đặc biệt tại cuộc thi Album Nhật Bản
Từ ghi nhận đó nó như cú hích, tạo động lực cho Trương Vững đam mê hơn trong sáng tác ảnh nghệ thuật song hành mưu sinh với nghề ảnh của mình. Hơn chục năm nay hầu như năm nào anh cũng có tác phẩm được treo triển lãm và đạt giải khi dự liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực, trong nước và quốc tế. Tại Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực Bắc miền Trung lần thứ 15 năm 2008, lần thứ 21 năm 2014, lần thứ 25 năm 2018 Trương Vững đều đạt Huy chương Bạc với các tác phẩm “Nhà vô địch”, “Nét đầm phá” và “Bình minh Đầm Chuồn”.
Để động viên phong trào nhiếp ảnh cả nước, hằng năm Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam đều đánh giá hội viên qua tác phẩm tự lựa chọn. Qua đó, Trương Vững đã có 4 năm 2010, 2011 đều đạt giải B với tác phẩm “Về đích” và “Vượt sóng” (Giải Đặc biệt tại cuộc thi Album Nhật Bản), năm 2014 giải C với tác phẩm “Nét đầm phá” và năm 2017 giải A với tác phẩm “Thăm rớ”. Tác phẩm “Thăm rớ” cũng được Huy chương Đồng trong cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 9 năm 2017. Trước đó “Vượt sóng” từng đạt Huy chương Bạc triển lãm quốc tế VN - 11.
Tác phẩm "Thăm rớ" đạt giải A,Huy chương Đồng trong cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 9 năm 2017
Năm 2011 cũng là năm thành công của Trương Vững với 5 tác phẩm đạt 6 lượt giải và triển lãm trong nước, quốc tế như 3 tác phẩm “Phút giải lao”, “Thiếu nữ vùng cao” và “Vượt lên số phận” được triển lãm trong cuộc thi chân dung con người Việt Nam hôm nay. Tác phẩm “Đêm hoàng cung” đạt giải Nhì cuộc thi Việt Nam ngày nay lần thứ 3. Tác phẩm “Ngõ xưa” ngoài đạt Huy chương Đồng tại Triển lãm ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 27 năm 2012 còn được triển lãm trong Việt Nam 30 năm đồng hành cùng đất nước đổi mới. Trong hơn 20 tác phẩm được triển lãm, đạt nhiều giải khu vực, trong nước và quốc tế, thì hơn một nửa số đó được NSNA Trương Vững thực hiện về lĩnh vực kinh tế mà chủ yếu là ngư nghiệp gắn với các đầm phá và nghề đánh bắt hải sản ở Huế.
Khi tôi hỏi về những thành công của NSNA Trương Vững, NSNA Phạm Văn Tý - người nhiều năm là Chi hội trưởng Nhiếp ảnh Việt Nam tại Huế và Chủ tịch Hội đánh giá: “Nổi bật nhất của anh là đam mê với ảnh nghệ thuật, tranh thủ mọi thời gian rảnh đi sáng tác, kiên trì theo đuổi ý tưởng cho bằng được dù phải đi lại nhiều lần cho mỗi tác phẩm.”
Tác phẩm "Ngõ xưa" đạt Huy chương Đồng tại Triển lãm ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 27 năm 2012
Đi lên từ say sưa sáng tạo, tiếp nhận công nghệ nhanh, lại có hậu phương - chị Nguyễn Thị Thu Hà luôn ủng hộ nên Trương Vững có điều kiện theo đuổi các đề tài. Vài năm nay Cafe Lens 41 Ngô Quyền, thành phố Huế ra đời do chị Hà quản lý cũng là nơi trưng bày một số tác phẩm như không gian triển lãm ảnh thu nhỏ của chồng mình, trở thành địa chỉ cho các bạn trẻ đến với bộ môn nhiếp ảnh và nhiều nhiếp ảnh chuyên nghiêp trao đổi về nghề.
Gần hai chục năm theo đuổi ảnh nghệ thuật ở vùng đất Cố đô với nhiều danh lam thắng cảnh, NSNA Trương Vững đang ấp ủ để cho ra đời bộ ảnh du lịch về Huế nhằm góp phần quảng bá tiềm năng di sản của Việt Nam với thế giới.
Bài: Phan Văn Toàn
Ảnh: Trương Vững
Ảnh: Trương Vững
