Mỹ cảm cuộc sống qua lăng kính của nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Văn Thương

Lắng nghe và đi theo ánh sáng

Sinh ra và lớn lên ở B’Lao, Nguyễn Văn Thương mang trong mình hơi thở của cao nguyên, của đất đai và của người dân chân chất. Bắt đầu những bước chân đầu tiên kể từ ngày cầm máy ảnh, anh đã chọn lắng nghe và đi theo ánh sáng. Nhiếp ảnh, theo quan niệm của anh, không chỉ đơn thuần là ghi lại hình ảnh, mà là một hành trình đợi chờ và cảm nhận. Trong thời đại bùng nổ thông tin, không ít người bị cuốn theo xu hướng, chạy theo những shot ảnh gây sốc hay những màu sắc rực rỡ để tăng tương tác, Nguyễn Văn Thương vẫn “chung thuỷ” với ánh sáng tự nhiên. Anh không chụp để “đẹp mắt”, mà để trải lòng. Anh không chụp theo thị hiếu, mà để giữ lại cảm xúc và góc nhìn của riêng mình.

Hành trình gần 30 năm đến với bộ môn nghệ thuật thị giác của Nguyễn Văn Thương là hơn 100 giải thưởng nhiếp ảnh từ trong nước đến quốc tế, những triển lãm cá nhân mang đậm chiều sâu văn hóa như Sắc màu cuộc sống, Phật giáo và đời sống, Cảm xúc Trường Sa… Hơn cả mọi danh hiệu, là sự kiên trì của một người đã chọn ánh sáng làm ngôn ngữ thứ hai, sau tiếng nói quê hương. Mỗi bức ảnh là một bản tình ca tĩnh lặng, nơi ánh sáng trở thành ngôn ngữ của tâm hồn, và mỗi khung hình là một lời thủ thỉ, dịu dàng nhưng kiên định, giữ gìn nét đẹp không phai của văn hoá. Ở các tác phẩm của Nguyễn Văn Thương, ánh sáng luôn hiện hữu với vai trò như nhân vật trung tâm: đôi khi dịu dàng như vệt nắng lạc giữa hoàng hôn, đôi lúc lại dứt khoát như một đường cắt vào bóng tối. Anh mượn ánh sáng để kể những câu chuyện về đất, về người, về hơi thở sâu thẳm của ký ức. Từ ý niệm về cái đẹp, ý tưởng, cảm xúc... đối với sự vật, hiện tượng, con người xung quanh, Nguyễn Văn Thương hoàn tất lưu giữ ấn tượng bằng góc nhìn của riêng mình.

Mỗi tấm ảnh anh chụp, dù là con đường mờ sương, hay một bàn tay người nông dân cặm cụi trong công việc hàng ngày… đều là những ngọn đèn soi sáng từng khoảnh khắc đẹp đẽ và những giá trị văn hóa bền vững trên mọi nẻo đường. Anh giữ cho ánh sáng ấy không bao giờ tắt, giữ cho câu chuyện ấy luôn được ngân rung, để B’Lao, Lâm Đồng, Đồng Nai và những vùng đất anh qua trở thành những miền ký ức sống, ấm áp, tươi vui, dịu dàng mà bền bỉ theo thời gian.

Những mỹ cảm vô hình kết nối con người đến gần nhau hơn.

Công chúng yêu nghệ thuật dễ dàng tiệm cận góc nhìn mỹ học của Nguyễn Văn Thương qua hàng trăm bức ảnh được tạo ra từ những cú bấm máy ngẫu nhiên vụt qua cuộc đời con người. Mỗi lần màn trập mở ra rồi đóng lại, một tác phẩm ra đời, đánh dấu sự rung động dữ dội của riêng anh. Bình minh trên cao nguyên, những búp trà cõng giọt sương đêm, tiếng bước chân người nông dân hối hả lên đồi, hơi thở thâm trầm của nhà máy gần trăm tuổi… không còn là hình ảnh, mà là câu chuyện của đất, của nghề, của những con người dành cả đời để giữ cho hương trà đậm vị B’Lao.

Có đôi khi, Nguyễn Văn Thương mang đến cho người xem vẻ đẹp hoang sơ của núi non trùng điệp với thảm mây đỏ rực lơ lửng chân trời trong ráng chiều sắp tắt, những tia nắng cuối ngày đang dịu lại và lặng lẽ tan vào hoàng hôn Ô Qui Hồ, Y Tý. Không chỉ ghi lại vẻ đẹp nhân sinh, anh còn chú tâm vào những giá trị văn hóa, tinh thần của bao vùng đất. Từ triển lãm “Phật giáo và cuộc sống” đến những bộ ảnh ghi lại các buôn bản, làng nghề, đình chùa, miếu mạo… tất cả đều gợi mở vẻ đẹp của niềm tin, của sự gìn giữ và lòng biết ơn.

… Và rồi, giữa những chuyến đi dài rộng của đời nghệ sĩ, Trường Sa xuất hiện trong lăng kính của Nguyễn Văn Thương như một mạch nguồn đặc biệt – vừa thiêng liêng, vừa trầm lắng. Nếu những bức ảnh về “nóc nhà thế giới” Tây Tạng, những ngôi đền tráng lệ, huyền bí, cổ kính ở Kathmandu (Nepal), Bhutan cùng miền quê hẻo lánh vùng biên thùy các nước bao bọc bởi dãy Himalaya hùng vĩ... gợi mở cảm thức về sự vĩnh hằng của vũ trụ, thì Trường Sa lại đánh thức trong lòng người xem một vẻ đẹp gần gũi, rưng rưng: vẻ đẹp của biển trời Tổ quốc, của những con người can trường đang ngày đêm gìn giữ chủ quyền thiêng liêng nơi đầu sóng. Trong triển lãm về Trường Sa, các tác phẩm của anh không đặt nặng sự dữ dội, hào hùng mà nghiêng về chiều sâu, bằng ánh mắt người lính biển, nụ cười của các em nhỏ thơ ngây, hay vệt nắng lấp lóa giữa biển khơi mang theo dáng hình đất nước.

Nguyễn Văn Thương không chỉ ghi lại khung cảnh, mà còn ghi vào đó “tâm thế Việt Nam trên biển Đông” – một tâm thế bình thản, bền bỉ, yêu thương xứ sở mình thuộc về. Những bức ảnh của anh tạo nên sợi dây kết nối vô hình giữa đất liền và đảo xa, để người xem khi đứng trước tác phẩm anh chụp đều cảm thấy lòng mình hướng về biển trời Tổ quốc, về những người đang ngày đêm canh giữ từng tấc đất quê hương bằng một tình cảm ấm áp, thiết tha.

Trong mọi hoàn cảnh, Nguyễn Văn Thương luôn phát huy tối đa vai trò của người nghệ sĩ và nghĩa vụ, trách nhiệm của một công dân. Những ngày đầu tháng 12 vừa qua, tham gia chương trình lớn đầy ý nghĩa thuộc khuôn khổ chương trình Ngày hội Việt Nam hạnh phúc - Vietnam Happy Fest 2025, Nguyễn Văn Thương đã ghi lại hạnh phúc ngập tràn của 80 cặp đôi tại lễ cưới tập thể đặc biệt. Tác phẩm “Hạnh phúc trong tay” là câu chuyện và khoảnh khắc xúc động, truyền cảm hứng mạnh mẽ về giá trị của tình yêu, sự gắn kết, cùng nhau xây dựng những "tế bào" hạnh phúc từ gia đình đến xã hội đồng thời đề cao nỗ lực bền bỉ trong việc kiến tạo môi trường sống an lành, nhân văn của con người và đất nước Việt Nam..

Giữ gìn và truyền lửa đam mê nghệ thuật cho phong trào nhiếp ảnh miền Đông

Ngoài việc là người sáng tạo nghệ thuật, Nguyễn Văn Thương còn là một trong những cánh chim đầu đàn trong cộng đồng nhiếp ảnh Đông Nam Bộ. Đặc biệt tại Đồng Nai, anh được mời tham gia Ban Giám khảo nhiều cuộc thi ảnh nghệ thuật. Chính sự nhạy cảm, tinh tế ở người nghệ sĩ không chỉ nhìn vào vẻ đẹp bên ngoài của tác phẩm mà còn thẩm thấu chiều sâu cảm xúc và câu chuyện đằng sau mỗi tấm ảnh khiến anh trở thành người “cầm cân nảy mực” đầy uy tín, rất mực công tâm, tích cực nâng cao thước đo thẩm mỹ trong nghệ thuật, nhiệt tình truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ.

Với vai trò Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, trong nhiệm kỳ qua, Nghệ sĩ Nguyễn Văn Thương đã có những đóng góp bền bỉ, không ngừng nghỉ, chung tay cùng Hội NSNA Việt Nam xây dựng nền nhiếp ảnh nước nhà ngày càng vững vàng, đậm đà bản sắc. Nhiều tay máy trẻ trưởng thành từ sự dìu dắt của anh, tự tin phát triển phong cách riêng, định vị, định danh trên bản đồ nhiếp ảnh đương đại.

Gần ba thập kỷ miệt mài sáng tạo nghệ thuật, Nguyễn Văn Thương đã biến nhiếp ảnh thành một hành trình thiêng liêng. Hành trình ấy không chỉ dành cho riêng anh, mà cho tất cả những người yêu vẻ đẹp tự nhiên, bình dị. Nguyễn Văn Thương không tạo ra một trường phái, cũng không cố gắng trở thành một biểu tượng. Anh chỉ đơn giản là giữ cho cái đẹp không biến mất. Giữ bằng ánh sáng, bằng sự thành kính với đời sống, và bằng một tình yêu nghệ thuật thuần tuý, chân thành.