Kinh hoàng – Cơn đại hồng thủy
Bão số 3 và hoàn lưu sau bão đã gây ra mưa to đến rất to trên địa bàn tỉnh Nghệ An vào các ngày 21-23/7/2025. Lũ ống, lũ quét và sạt lở đất đã xảy ra tại hơn 40 xã miền núi phía Tây Nghệ An, như Keng Đu, Bạch Ngọc, Đông Thành, Châu Bình, Mường Xén, Nga my, Hữu Kiện, Nậm Cắn, Nghĩa Đàn, Anh Sơn, Tân Kỳ, Quỳ Hợp... Cơn đại Hồng thủy đã làm 16 xã bị cô lập hoàn toàn và cô lập một phần với 146 thôn bản có 13.178 hộ trong đó là 61.710 khẩu, nhiều xã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây ra những thiệt hại ban đầu khá nặng nề. Làm 1.170 căn nhà bị hư hỏng, tốc mái và hơn 3.700 căn nhà bị ngập sâu, nhiều bản làng bị cô lập hoàn toàn, mất điện và mất kết nối thông tin liên lạc…
Các tuyến quốc lộ huyết mạch như Quốc lộ 7 và Quốc lộ 16, nối miền xuôi với các xã vùng cao và các huyện biên giới, bị chia cắt nghiêm trọng, do lũ và sạt lở đất, với hàng chục điểm ngập sâu, bùn đất, rác thải ngổn ngang, công tác khắc phục hậu quả còn một thời gian khá dài..
Trước tình hình thiên tai diễn biến phức tạp của thiên tai, khi nhận được thông tin bão số 3 đổ bộ vào đất liền Văn phòng Thường trực Ban chỉ huy PCTT-TKCN và PTDS tỉnh Nghệ An đã ban hành công điện gửi các địa phương, đơn vị để ứng phó với diễn biến phức tạp của cơn bão số 3. Cấp ủy, Chính quyền, tỉnh Nghệ An đã thực hiện nghiêm túc nội dung các Công điện của Thủ tướng Chính phủ về tập trung ứng phó với bão só 3/2025. Trong quá trình thực hiện công tác phòng chống và khắc phục hậu quả, các đồng chí: Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Bí thư tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc các sở Ban ngành tỉnh Nghệ An đã trực tiếp có mặt tại các điểm nóng, chỉ đạo các xã khẩn trương sơ tán dân, khắc phục hậu quả mưa lũ, đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho người dân và không để ai bị bỏ lại phía sau. Đặc biệt, tỉnh đã kích hoạt toàn bộ hệ thống phòng chống bão lũ, thực hiện nghiêm túc phương châm “4 tại chỗ”. Các sở, ngành chức năng và địa phương khẩn trương lên phương án cứu hộ, di dời dân đến nơi an toàn và hỗ trợ khẩn cấp cho các điểm bị cô lập. Cùng với sự kiểm tra, chỉ đạo của Chính phủ, đặc biệt ngay sau khi thiên tai xảy ra Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo kịp thời công tác khắc phục hậu quả, nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân và khôi phục sản xuất. Phó thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng đòn công tác Trung ương đã trực tiếp xuống địa phương bị thiệt hại để chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả, thăm hỏi, động biên tặng quà chia sẻ khó khăn mất mát của nhân dân. Công tác khắc phục hậu quả, cứu trợ, ổn định đời sống, nơi ăn ở của bà con các xã bị thiệt hại đang được các đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh dồn sức chỉ đạo quyết liệt.
Sau 7 ngày đêm người dân và các lực lượng đọ sức, chống chọi với cơn “Đại hồng thủy”, đến 10h ngày 28/7/2025, trên địa bàn miền Tây Nghệ An vẫn còn 09 xã bị cô lập với 71 thôn, bản, 6.007 hộ, 28.542 khẩu đang bị cô lập hoặc cô lập một phần, trong đó: Có 01 xã (Nhôn Mai) với 21 thôn bản, 1.431 hộ/ 6.868 khẩu bị cô lập hoàn toàn. Có 08 xã/50 thôn, bản/4.576 hộ/ 21.674 khẩu, còn bị cô lập một phần, gồm các xã: Hữu Kiệm: 12 thôn, bản/720 hộ/3.600 khẩu; Chiêu Lưu: 09 bản/700 hộ/5.000 khẩu; Na Loi: 5 bản/347 hộ/1.735 khẩu; Mường Típ: 8 bản/760 hộ/3.800 khẩu; Tương Dương: 04 bản/394 hộ/1.597 khẩu; Lượng Minh: 6 bản/772 hộ/ 3511khẩu; Yên Hòa: 3 bản/211 khẩu/941 khẩu; Hữu Khuông 3 bản/661 hộ/1475 khẩu.
Đặc biệt, diện tích lúa bị thiệt hại là 3.538,8ha, diện tích mạ là 338,4 ha, diện tích rau màu bị thiệt hại là 3.234 ha, diện tích cây trồng lâu năm bị thiệt hại 441,8 ha, cây trồng hàng năm bị thiệt hại là 7.281,9 ha, cây ăn quả bị thiệt hại là 64,4 ha, rừng có bị đổ cây là 940,9 ha và ao nuôi trồng thủy sản 660,8 ha bị nhấn chìm, cùng 239 lồng bè hư hỏng, riêng về gia súc bị chết là 1.375 con và gia cầm bị chết và cuốn trôi là 59.530 con. Theo báo cáo của Sở xây dựng đến 7h30 ngày 28/7, hệ thống giao thông với nhiều tuyến đường điểm ngập nước trên cầu tràn, đường: cơ bản đã rút hết, nhưng số điểm sạt lở taluy với 161 vị trí (Quốc lộ: 112 vị trí; đường tỉnh: 49 vị trí).. Giao thông địa phương: chiều dài sạt lở gần 30km, khối lượng 71.983,1 m3. Với 305 điểm sạt lở; 105 điểm đường bị chia cắt: 105 điểm. 14 cầu giao thông bị cuốn trôi, hư hỏng; 07 cầu tràn bị hảng; 06 cầu treo bị cuốn trôi. Từ đêm 27 đến sáng 28/7, khu vực miền Tây Nghệ An lại tiếp tục mưa rất to trên diện rộng, các xã Hữu Kiệm, Huồi Tụ vẫn tiếp tục có điểm sạt lở núi làm đất đá, cây cối đổ xuống mặt đường, người và các phương tiện chưa thể qua lạị được. Nước lũ từ thượng nguồn tiếp tục đổ về làm sông suối dâng cao, trong khi đất đá từ các triền núi sạt xuống bất ngờ, chặn ngang các tuyến đường vốn đã sạt lở, nay lại tiết tục lở làm cho công tác hỗ trợ của lực lượng chức năng và các đoàn cứu trợ càng khó khăn và chậm trễ.
Kịp thời – hiệu quả
Lực lượng công an, quân đội, biên phòng… đã điều động hàng trăm cán bộ, chiến sĩ tham gia cứu hộ, khắc phục hậu quả. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và Quân khu 4 đã đưa xe đặc chủng, xuồng máy vào vùng lũ; đồng thời sử dụng trực thăng vận chuyển hàng chục tấn lương thực, thuốc men, nhu yếu phẩm cấp bách đến các bản vùng ngập sâu.
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã huy động 25.176 lượt cán bộ, chiến sỹ tham gia ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ (Bộ CHQST: 5.554 ngày công; Ban CH Bộ đội Biên phòng: 3.550 ngày công; Lữ đoàn 324: 5.250 ngày công; Lữ đoàn 206: 150 ngày công; Đoàn KTQP4: 220 ngày công; DQTV: 10.452 ngày công); Phương tiện: 41 lượt xuồng, 205 lượt ô tô các loại, 10 chuyến trực thăng/ 02 chiếc, 04 máy bơm cao áp và các trang bị, dụng cụ thô sơ cầm tay.
Bộ Quốc phòng điều động 02 kíp trực thăng của Trung đoàn 916/QCPKKQ và Công ty Bay miền Bắc phối hợp Bộ Tư lệnh Quân khu 4, UBND tỉnh, Bộ CHQS tỉnh tiếp tế 28 tấn hàng hóa các loại như mỳ tôm, sữa, lương khô, nước uống, bánh chưng và các nhu yếu phẩm khác hỗ trợ nhân dân bị thiệt hại do bão số 3 trên địa bàn 07 xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An.
Công an tỉnh đã huy động các lực lượng liên quan nhanh chóng, khẩn trương sơ tán 3.440 hộ dân, cùng nhiều tài sản từ các vùng nguy hiểm, xung yếu đến nơi an toàn; Tăng cường hơn 500 CBCS, cùng nhiều nhu yếu phẩm, trang thiết bị, phương tiện tăng cường hỗ trợ nhân dân, tại các vùng chịu ảnh hưởng do mưa lũ; Chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương huy động hơn 4.250 CBCS tăng cường bám địa bàn cơ sở; Tham mưu huy động hơn 10.000 lượt lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở thường trực tại các điểm sạt lở, ngập sâu để cắm biển báo cảnh giới không cho người dân đi qua. Tăng cường thêm 300 CBCS thuộc các phòng nghiệp vụ công an tỉnh, cùng nhiều trang, thiết bị, phương tiện, nhiều nhu yếu phẩm cần thiết để hỗ trợ, giúp đỡ Công an các xã chịu ảnh hưởng, thiệt hại do mưa lũ; Sáng ngày 25/7/2025, Công an tỉnh đã tổ chức lễ phát động quyên góp ủng hộ đồng bào CBCS bị thiệt hại do mưa lũ và cơn bão số 3 gây ra trong toàn lực lượng Công an tỉnh Nghệ An.
Sở Xây dựng đã chỉ đạo đơn vị quản lý tiến hành xúc dọn đất đá trên hiện trường đảm bảo thông xe một vệt tại các điểm xảy ra sự cố, huy động nhân lực tổ chức chốt trực, điều tiết giao thông, rào chắn, báo hiệu, cảnh báo nguy hiểm tại các vị trí xảy ra sự cố. Đối với các vị trí sạt trượt gây đứt đường cần có giải pháp xử lý kiên cố phức tạp, trước mắt Sở chỉ đạo đơn vị quản lý bảo dưỡng thường xuyên huy động xe máy thi công đường xế để đảm bảo giao thông trong thời gian sớm nhất.
Hàng trăm chuyến xe chở hàng cứu trợ từ khắp mọi miền tổ quốc đã tiếp cận được các địa bàn tâm lũ để trao quà, nối tiếp sự quan tâm, yêu thương đến bà con vùng lũ. Đồng thời Sở tiếp tục chỉ đạo đơn vị tư vấn thiết kế khảo sát hiện trường để đánh giá địa hình, địa chất, thuỷ văn nhằm đưa ra giải pháp xử lý phù hợp, đảm bảo kỹ thuật và ổn định công trình lâu dài.
“Rằng qua hoạn nạn mới hiểu tận lòng nhau…”
Sở Công Thương đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An chuẩn bị và tập kết kịp thời để máy bay quân sự đưa hàng đi cứu trợ gồm 6 tấn mỳ tôm (2.100 thùng), 400 thùng nước khoáng, 415 thùng sữa Vinamilk (4 tấn), 01 tấn gạo. Ngoài ra, hưởng ứng kêu gọi của MTTQ tỉnh và Sở đã vận động Siêu thị GO!Vinh đã trực tiếp chở hàng lên hỗ trợ vùng lũ gồm 800 chai nước, 2.000 hộp mỳ tôm, 400 gói xúc xích, 400 lốc sữa, 2 tấn gạo, 3 tấn hàng gồm (Mỳ tôm, nước uống, sữa) để hỗ trợ cho nhân dân vùng ngập lũ, khó khăn trong việc tiếp cận hàng hoá.
Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Nghệ An đã thành lập 130 đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ người dân ứng phó với cơn bão số 3 với gần 2.000 đoàn viên thanh niên. Chỉ đạo Đoàn Thanh niên BCH Quân sự tỉnh, Biên phòng, Công an khẩn trương triển khai lực lượng, phương tiện, phối hợp cùng chính quyền địa phương hỗ trợ người dân vùng lũ. Đồng thời, chuyển trạng thái đội hình thanh niên tình nguyện 130 xã, phường và các trường Đại học, Cao đẳng từ hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền 2 cấp sang hỗ trợ khắc phục hậu quả do cơn bão số 3 gây ra với hơn 1.300 đoàn viên thanh niên. Ngoài ra, các Sở, ngành khác đã tổ chức kiểm tra, chỉ đạo các địa phương công tác khắc phục mưa lũ do hoàn lưu bão số 3 theo chức năng được giao.
Hướng về đồng bào miền Tây của tỉnh bị thiệt hại tặng nề do mưa lũ, ngày 24/7/2025 Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Nghệ An tổ chức lễ phát động ủng hộ khắc phục trận lụt do ảnh hưởng của bão số 3 (bão Wipha) gây ra.
Hưởng ứng lời kêu gọi của UBMTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An, những ngày qua trên địa bàn tỉnh đã lan tỏa sâu rộng cuộc vận động ủng hộ đồng bào miền Tây Nghệ An bị thiệt hại nặng nề do lũ lụt gây ra. Trong thiên tai, hoạn nạn tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái lại tiếp tục được phát huy và nhân lên gấp bội. Ngay sau khi nhận được tin thiên tai, lũ lụt gây thiệt hại nặng nề ở các xã miền Tây của tỉnh, người dân ở nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh đã thành lập nhóm thiện nguyện, những tấm lòng nhân ái vận động khẩn cấp về thức ăn, nước uống và tìm mọi cách để cứu trợ kịp thời cho bà con vùng lũ vượt qua cơn hoạn nạn khốc liệt của thiên tai.
Với tinh thần “Tương thân, tương ái”, “Hà Nội vì cả nước, Hà Nội cùng cả nước”, đồng thời thể hiện sự chia sẻ của Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân Thủ đô với Nhân dân tỉnh Nghệ An bị thiệt hại do thiên tai, Thành ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội đã hỗ trợ 5 tỷ đồng để hỗ trợ các hộ dân trên địa bàn tỉnh bị thiệt hại về người và tài sản khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống.
Chia sẻ với những khó khăn, mất mát, thiệt hại nặng nề của đồng bào miền Tây Nghệ An trong những ngày phải hứng chịu đợt lũ lụt chưa từng có trong lịch sử, đồng chí Phan Đình Trạc - Trưởng ban Nội chính Trung ương và các tập đoàn, nhà hảo tâm đã trao quà hỗ trợ 7 tỷ đồng cho tỉnh Nghệ An. Trong đó, Ngân hàng TMCP Bắc Á - Tập đoàn TH thông qua Quỹ Vì Tầm Vóc Việt trao tặng 4 tỷ đồng (3 tỷ đồng tiền mặt và 1 tỷ tiền sản phẩm TH); Ngân hàng VietinBank Chi nhánh Nghệ An hỗ trợ 3 tỷ đồng để giúp đồng bào miền Tây Nghệ An khắc phục hậu quả do hoàn lưu bão số 3 gây ra, sớm ổn định cuộc sống.
Phong trào sẻ chia, ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do lũ lan tỏa mạnh mẽ. Hàng trăm tổ chức, doanh nghiệp và nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh đã nhanh chóng gửi tiền, hàng cứu trợ về Nghệ An. Từ gói mì, thùng nước đến thuốc men, áo phao, quân áo, vật dụng hàng ngày, mỗi sự đóng góp đều thấm đẫm nghĩa tình, sẻ chia trong cơn hoạn nạn.
Chỉ mới sau 5 ngày phát động (24-28/7) tính đến 16 giờ 30 phút, ngày 28/7, thông qua Ban Cứu trợ tỉnh Nghệ An, đã có 60.000 tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh đóng góp ủng hộ người dân bị ảnh hưởng bởi hoàn lưu bão số 3 (Wipha) với tổng số tiền hơn 48 tỷ đồng. Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh, ngay sau khi tiếp nhận 5 tấn hàng hoá hỗ trợ từ doanh nghiệp (gạo, mì tôm, nước uống, sữa, thuốc, quần áo và các nhu yếu phẩm khác) cũng đã kịp thời vận chuyển lên cứu trợ nhân dân 2 xã Mỹ Lý và Nhôn Mai.
Ban Cứu trợ tỉnh Nghệ An đã tiếp nhận tổng nguồn hỗ trợ hơn 48 tỷ đồng; trong đó có 70 tổ chức, cá nhân đến trao hỗ trợ trực tiếp tại cơ quan Uỷ ban MTTQ tỉnh và hơn 60.000 tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh gửi tiền ủng hộ qua tài khoản. Số tiền được huy động đã, đang được Ban Cứu trợ tỉnh Nghệ An kịp thời tổ chức trao hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng ổn định cuộc sống. Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An tiếp tục kêu gọi các tổ chức, cá nhân chung tay chia sẻ, giúp đỡ đồng bào vùng lũ vượt qua khó khăn, hoạn nạn, từng bước ổn định cuộc sống.
Thiên tai, bão lũ, trong chốc lát đã cướp đi tất cả gia cơ, tài sản và cả tính mạng của người dân xã miền Tây xứ Nghệ. Nhưng sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân, lực lượng vũ trang và cả cộng đồng luôn sát cánh, đồng hành, đùm bọc, sẻ chia lúc khó khăn hoạn nạn. Người dân vùng lũ miền Tây Nghệ An sẽ sớm được ổn định cuộc sống. Từ trong sâu thẳm tâm hồn mỗi người dân đất Việt, chúng ta càng thấm nghĩa đồng bào với lời ca “Rằng qua hoạn nạn mới hiểu tận lòng nhau…”.
