Vĩnh Long: Tổ chức Lễ khánh thành tượng cụ Phan Liêm

Nhắc đến cuộc đời cụ Phan Liêm, người ta nhớ đến một vị anh hùng áo vải lãnh đạo nhân dân đứng lên chống Pháp, một chiến binh thao lược trên trận mạc; một vị quan chính trực với tư tưởng kiến tạo, canh tân đất nước. Và cuối cùng, đó là một cuộc đời thanh bạch, liêm khiết như chính cái tên Phan Thanh Liêm mà cha mẹ đã ban cho ông.

Tại buổi Lễ khánh thành tượng cụ Phan Liêm

Tượng cụ Phan Liêm (1833 - 1896)

Theo tài liệu ghi nhận được cho đến nay, Cụ Phan Liêm tên gọi đầy đủ là Phan Thanh Liêm, sinh ngày 29 tháng 8 năm Quý Tỵ (12/10/1833) tại Bảo Thạnh, Ba Tri, Bến Tre nay thuộc xã Ba Tri, tỉnh Vĩnh Long. Cụ Phan Liêm là con của ông Phan Thanh Giản và bà Trần Thị Hoạch. Từ nhỏ, cụ Phan Liêm đã bộc lộ tư chất thông minh, yêu nước, trượng nghĩa. Đêm mùng 09 tháng 11 năm 1867, ông cùng em là Phan Tôn lãnh đạo nghĩa quân tấn công làm tổn thất nặng nề cho toán quân xâm lược Pháp đang đồn trú ở chợ Hương Điểm, Giồng Trôm, Bến Tre (cũ), hai ông không ngừng phát động khởi nghĩa trên địa bàn từ Bến Tre, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng đến Sa Đéc. Phong trào chống thực dân Pháp nhanh chóng lan rộng, kêu gọi nhân dân đứng lên “đánh Tây, diệt tà”, giành lại độc lập cho quê hương. Nghĩa quân nhiều lần tập kích đồn bốt, phá kho lương, đánh tàu chiến Pháp trên sông Hàm Luông, gây cho địch nhiều thiệt hại nặng nề. Cuộc khởi nghĩa gây tiếng vang lớn, góp phần khích lệ tinh thần “thà thác chẳng đầu Tây”, khơi dậy phong trào đánh đuổi thực dân của nhân dân Nam Bộ. Sau khởi nghĩa thất bại, Phan Liêm và Phan Tôn tham gia trấn giữ thành Hà Nội cùng tướng Nguyễn Tri Phương. Năm 1873, thành Hà Nội thất thủ, hai ông bị bắt và lưu đày sang Pháp. Năm 1874, hai ông được trao trả cho triều đình Huế. Trong thời gian làm quan ở Hàn lâm viện, Phan Liêm đã đề xướng mở mang kinh tế, cải cách giáo dục, canh tân đất nước. Cụ Phan Liêm mất ngày 15 tháng 9 năm Bính Thân (21/10/1896) tại Huế, được vua truy phong chức Binh bộ Thượng thư. Phần mộ của ông và Phan Tôn được xây dựng trong khuôn viên chùa Trà Am, thành phố Huế hiện nay. Nhân dân ta luôn trân trọng và khắc ghi công lao to lớn của của ông đối với lịch sử nước nhà. Tên cử ông được đặt cho một con đường ở thành phố Hồ Chí Minh và một con đường ở thành phố Đà Nẵng.

Trường Trung học phổ thông Phan Liêm được vinh dự mang tên vị anh hùng và tượng cụ Phan Thanh Liêm

Năm 2011, trường Trung học phổ thông Phan Liêm được thành lập và vinh dự mang tên vị anh hùng đã sinh ra và lớn lên ở quê hương Ba Tri, vùng đất nổi tiếng địa linh - nhân kiệt. Từ đó đến nay, bao thế hệ thầy trò của trường vẫn luôn tâm nguyện xây dựng tượng của cụ Phan Liêm trong khuôn viên trường để giáo dục truyền thống cho học sinh và phục vụ khách tham quan du lịch ở địa phương.