Khoai mài, hay còn gọi là hoài sơn, trước đây chủ yếu mọc dại trong tự nhiên và được khai thác từ rừng. Tuy nhiên, những năm gần đây, người dân tại xã Phước Hội, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phát triển mô hình trồng khoai mài trên đất cát, cho năng suất cao và mang lại thu nhập ổn định. Sau từ 8-9 tháng canh tác, nông dân có thể thu hoạch khoai mài mà không cần đầu tư quá nhiều công sức hay chi phí.
Anh Đinh Công Trường, một nông dân tại ấp Hội Mỹ, cho biết gia đình anh đã gắn bó với cây khoai mài suốt 6 năm qua. Trong vụ thu hoạch năm nay, với diện tích trồng 2ha, gia đình anh dự kiến thu về khoảng 80 tấn khoai mài. Với giá bán lẻ dao động từ 90.000 đến 100.000 đồng/kg và giá bán sỉ từ 60.000 đến 80.000 đồng/kg (tùy loại), chi phí đầu tư từ lúc trồng đến khi thu hoạch chỉ chiếm 20%, lợi nhuận ước tính đạt 80% sau khi trừ chi phí. Ước tính, anh Trường có thể thu về gần 4 tỷ đồng từ vụ khoai mài này.
Anh Trường chia sẻ, trước đây diện tích đất của gia đình anh chủ yếu được sử dụng để trồng cây ăn trái, nhưng do năng suất thấp, anh quyết định chuyển sang trồng khoai mài khi mô hình này bắt đầu được phát triển tại địa phương. Phân bón anh sử dụng loại vi sinh đã được ủ hoai mục, không phải sử dụng phân hóa học để bón cho cây. Ngoài ra, nhờ khí hậu thuận lợi và đất cát giàu dinh dưỡng, cây khoai mài phát triển rất tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt, sản phẩm của gia đình anh đã được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh vào năm 2023, hiện đang làm hồ sơ để được công nhận lại.
Tương tự, ông Đặng Văn Trung, một nông dân tại ấp Tân Hội, xã Phước Hội, huyện Đất Đỏ, cũng đã chuyển đổi mô hình canh tác từ trồng điều sang trồng khoai mài cách đây 7 năm. Với diện tích 2.500m², ông Trung dự kiến thu hoạch khoảng 3 tấn khoai mài trong năm nay, mang về lợi nhuận hơn 200 triệu đồng. Theo ông Trung để khoai mài phát triển tốt, việc sử dụng phân hữu cơ, đặc biệt là phân gà, vịt ủ hoai mục, là yếu tố quan trọng. Phân trâu bò tuy đã ủ hoai vẫn dễ gây hại cho củ khoai mài khi bị sùng đất tấn công. “Cây khoai mài trồng trên đất cát phát triển rất tốt, chỉ cần bón phân hữu cơ mà không cần đến phân vô cơ, thuốc bảo vệ thực vật hầu như cũng không phải sử dụng đến.” ông Trung chia sẻ.
Điều đặc biệt là gia đình ông Trung có tới 9 anh chị em, tất cả cùng trồng khoai mài trên diện tích gần 2ha, với kế hoạch trồng rải vụ để đảm bảo nguồn cung khoai mài quanh năm, giúp giá bán ổn định. Nhờ đó, các anh chị em trong gia đình ông đã có nguồn thu nhập ổn định và dự kiến đầu năm 2025 anh chị em trong gia đình ông sẽ xuống giống thêm 2ha khoai mài nữa và tiếp tục thực hiện trồng luân phiên.
Khoai mài trồng tại Phước Hội không chỉ mang lại lợi nhuận cao mà còn giúp nâng cao giá trị sản phẩm nông sản địa phương. Tính đến năm 2023, khoai mài Phước Hội đã được cấp chứng nhận đạt chuẩn VietGAP. Đồng thời Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật cấp mã vùng trồng cho 7 hộ dân với diện tích hơn 1,1ha. Các sản phẩm từ khoai mài cũng đã được quảng bá rộng rãi trên các nền tảng thương mại điện tử như Zalo, Facebook, giúp tăng cường đầu ra cho nông dân.
Ngoài giá trị kinh tế, khoai mài còn được biết đến với giá trị dinh dưỡng và dược liệu cao, là nguyên liệu cho nhiều món ăn bổ dưỡng như cháo khoai mài, canh khoai mài hầm xương, hay sữa khoai mài. Trong y học cổ truyền, khoai mài được coi là vị thuốc quý, có tác dụng chống lão hóa và bồi bổ cơ thể, giúp người trồng không chỉ nâng cao thu nhập mà còn góp phần phát triển ngành dược liệu địa phương.
Theo ông Châu Văn Trung, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phước Hội, hiện tại có 44 hộ dân tham gia mô hình trồng khoai mài với tổng diện tích hơn 7ha. Với hệ thống tưới tiêu và giàn leo được đầu tư bài bản, người trồng khoai mài có thể sử dụng lâu dài, giảm chi phí và tăng lợi nhuận. Mô hình này đã và đang mang lại sự ổn định kinh tế cho người dân trong vùng, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững cho Phước Hội.