Khác với mỡ dưới da mà ta dễ dàng nhìn thấy ở tay, chân hay bụng, mỡ nội tạng lại được tích tụ sâu trong khoang bụng, bao quanh các cơ quan quan trọng như gan, dạ dày, ruột, và thậm chí cả động mạch. Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Phó viện trưởng Viện phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Quân đội 108, mỡ nội tạng không thể quan sát bằng mắt thường và thường chỉ được phát hiện qua các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như CT hoặc MRI.
Lối sống không lành mạnh là nguyên nhân chính dẫn đến sự phát triển của mỡ nội tạng. Tiêu thụ quá nhiều calo mà không vận động đủ khiến cơ thể dễ dàng tích tụ mỡ quanh bụng. Ngoài ra, khi tuổi tác tăng, cơ thể cũng có xu hướng tích trữ nhiều mỡ nội tạng hơn, ngay cả khi không tăng cân. Chế độ ăn uống không cân bằng với việc tiêu thụ rượu bia, đồ ăn nhiều dầu mỡ và căng thẳng kéo dài cũng góp phần làm tăng lượng mỡ nguy hại này.
Mỡ nội tạng không chỉ là "chất béo thụ động" mà còn được xem là "chất béo hoạt động", vì nó có khả năng tác động mạnh mẽ đến sức khỏe. Lượng mỡ thừa trong cơ thể có thể dẫn đến đề kháng insulin, ngay cả khi bạn chưa mắc bệnh tiểu đường. Mỡ nội tạng còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như huyết áp cao, đột quỵ, nhồi máu cơ tim và một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư đại trực tràng.
Dù phương pháp chính xác nhất để xác định mỡ nội tạng là sử dụng các máy móc hiện đại như CT hoặc MRI, nhưng chúng khá tốn kém và phức tạp. Các chuyên gia khuyến nghị một cách đơn giản hơn để ước tính lượng mỡ nội tạng: khoảng 10% tổng mỡ cơ thể là mỡ nội tạng. Bạn có thể sử dụng các thiết bị đo mỡ cơ thể để xác định con số này. Nếu mức mỡ nội tạng vượt quá 13 trên thang đo, đó là dấu hiệu bạn cần thay đổi lối sống để bảo vệ sức khỏe.
May mắn thay, mỡ nội tạng rất nhạy cảm với sự thay đổi lối sống. Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, việc tập thể dục đều đặn và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp giảm đáng kể lượng mỡ này. Các bài tập cardio như chạy bộ, đi xe đạp, hoặc thể dục nhịp điệu ít nhất 30 phút mỗi ngày, kết hợp với luyện tập sức mạnh 3 lần mỗi tuần, là cách tốt nhất để đốt cháy mỡ nội tạng.
Ngoài ra, giảm căng thẳng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm mỡ nội tạng. Hormone cortisol – tiết ra khi căng thẳng – là yếu tố khiến cơ thể tích trữ nhiều mỡ hơn. Các hoạt động như thiền, hít thở sâu, hoặc thực hành yoga có thể giúp kiểm soát mức độ căng thẳng, từ đó giảm nguy cơ tích tụ mỡ.
Không chỉ tập trung vào việc vận động, chế độ ăn cũng đóng vai trò quyết định trong việc kiểm soát mỡ nội tạng. Bạn nên tránh xa các thực phẩm đã qua chế biến, chứa nhiều đường và chất béo không lành mạnh. Thay vào đó, hãy bổ sung thực phẩm giàu protein, rau xanh, thịt nạc và các loại đậu. Khi nấu ăn, ưu tiên các phương pháp ít dầu mỡ như luộc hoặc hấp, và sử dụng dầu lành mạnh như dầu ô liu thay vì bơ hay dầu đậu phộng.
Mỡ nội tạng có thể được ví như một "kẻ giấu mặt" trong cơ thể – nó không gây ra sự chú ý ngay lập tức nhưng lại âm thầm gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Giống như một ngọn núi lửa tiềm ẩn, mỡ nội tạng có thể không thấy được từ bên ngoài, nhưng khi nó bùng nổ, hậu quả có thể rất khó lường.
Cơ thể chúng ta giống như một cỗ máy tinh vi, và mỡ nội tạng chính là loại "cát" có thể làm hỏng bánh răng đang vận hành trơn tru. Để giữ cho cỗ máy ấy hoạt động bền bỉ, chúng ta cần thường xuyên bảo dưỡng, chăm sóc và đặc biệt là loại bỏ những yếu tố nguy hiểm tiềm tàng như mỡ nội tạng.
Mỡ nội tạng tuy khó nhận biết nhưng lại là tác nhân gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Thay đổi lối sống, từ việc tập luyện thể thao đều đặn đến duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và kiểm soát căng thẳng, là cách tốt nhất để bảo vệ cơ thể khỏi những nguy cơ tiềm ẩn này. Hãy coi cơ thể như một "ngôi nhà" – để ngôi nhà ấy luôn vững chắc và khỏe mạnh, việc dọn dẹp mỡ nội tạng là điều cần thiết.
