Mỗi khi có dịp gặp, trong mắt tôi, anh là người luôn lạc quan, hăng say lao động nghệ thuật. Bạn bè, đồng nghiệp chắc chắn sẽ xót xa khi phải chia tay một nghệ sĩ hết lòng với nghề, dành cả cuộc đời cống hiến cho nghệ thuật, được ghi nhận với hàng loạt giải thưởng danh giá…
Không bàng hoàng sao được, khi vừa mới đây thôi, anh cùng các nghệ sĩ nhiếp ảnh Thành phố Hồ Chí Minh đã đến chúc mừng triển lãm ảnh “Long Khánh mùa trái chín” tại lễ hội trái cây Long Khánh vào ngày 15/6/2023 vừa qua. Anh vội vàng đến, vội vàng đi không nán lại để dùng bữa trưa với anh em, trên đường về anh còn nhắn lại: “Còn nhiều việc chưa làm xong nên anh về Sài Gòn luôn, hẹn anh em một ngày gần nhất nhé!”, vậy mà lời hẹn đấy bây giờ không thể thực hiện được. Chúng ta vĩnh biệt anh mãi mãi.
Ông Phạm Văn Hoàng – Trưởng Ban Tuyên giáo thành phố Long Khánh, tỉnh Đồng Nai xúc động cho biết: Tôi biết anh vào dịp Hội Văn nghệ Đồng Nai đăng cai Liên hoan ảnh miền Đông Nam bộ lần thứ 25 (vào năm 2015) tại Long Khánh, Đồng Nai. Một Liên hoan ảnh mà đã để lại tiếng vang đến tận hôm nay mỗi khi nhắc đến sẽ nhớ ngay “một bữa tiệc nhiếp ảnh hoành tráng nhất từ trước tới giờ”. Để có một Liên hoan ảnh thành công, anh đã ân cần chỉ bảo cặn kẽ những phần việc phải làm, anh liên tục gọi điện nhắc nhở này nọ, mỗi khi tôi nảy ra ý tưởng mới, anh luôn cổ vũ và ủng hộ, cùng bàn bạc góp thêm ý vào. Cũng sau những lần như thế, chúng tôi đã cùng nhau tổ chức được cuộc Liên hoan ảnh miền Đông Nam Bộ thật mỹ mãn thời ấy.
Thế rồi từ đó, tôi với anh kết thân với nhau hơn, cứ mỗi lần Long Khánh có hoạt động gì về Nhiếp ảnh anh luôn động viên làm cho tốt, để phát động phong trào nhiếp ảnh rộng rãi trong cộng đồng, nhiều lần anh đi Long Khánh cùng với các đồng nghiệp tác nghiệp tại lễ hội SaYangVa, các hoạt động tôn giáo (các chùa ở Long Khánh), phong cảnh ở Long Khánh, anh đều hăng hái truyền cảm xúc cho anh em nhiếp ảnh chúng tôi. Mới đây, ngày 15/6/2023 tại triển lãm “Long Khánh mùa trái chín”, đại diện cho lãnh đạo Hội nhiếp ảnh Việt Nam, đích thân anh đã đến tặng hoa chúc mừng động viên anh chị em đồng nghiệp nhiếp ảnh ở Long Khánh, nhiều người nói vui: “Ông ấy đúng là người nghệ sĩ của phong trào Nhiếp ảnh Việt Nam”, Ông Phạm Văn Hoàng nhấn mạnh.
Thật vậy, tôi được nhận Kỷ niệm chương Nhiếp ảnh cũng từ chính anh trao, anh là người sâu sát với phong trào, thấy tôi có phần tâm huyết với nhiếp ảnh, gặp tôi anh hỏi: “Anh H. đã có kỷ niệm chương nhiếp ảnh chưa à ?”. Nghe vậy, tôi nói vui: “Chắc khó lắm anh ạ!”. Anh chia sẻ thêm, đang trong đợt xét duyệt, làm hồ sơ để Hội Trung ương xét tặng Kỷ niệm chương nhân Kỷ niệm 69 năm Ngày Truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam (15/3/1953-15/3/2022). “Tôi thấy anh xứng đáng, anh đóng góp nhiều cho phong trào nhiếp ảnh ở Đồng Nai, nên làm hồ sơ để trình Hội Trung ương xem xét nhé.” Anh Hoàng Thạch Vân nói vậy.
Xúc động, nhà báo Hồ Minh Sơn cho hay, tôi về công tác tại Tạp chí Nhiếp ảnh và Đời sống vào năm 2017, mỗi lần có dịp tham dự, tác nghiệp ở các cuộc triển lãm ở khu vực phía Nam tôi đều được gặp anh. Năm 2022 tôi xin phép Tổng Biên tập dời Văn phòng cơ quan đại diện Tạp chí về gần anh. Mỗi lần ngồi cà phê sáng. ở văn phòng đều được anh thị phạm. Anh Hoàng Thạch Vân từng chia sẻ: “Anh là một nhà báo, trước công tác ở báo Tuổi Trẻ, anh yêu thích môn nghệ thuật nhiếp ảnh từ khá sớm”…
Thật vậy, tôi luôn nhận thấy trong anh là một người cần cù, sáng tạo và nghiêm túc trong sáng tác, anh không chỉ gặt hái rất nhiều thành công, mà còn đóng góp công sức nhằm thúc đẩy phát triển phong trào nhiếp ảnh nước nhà… Khẳng định rằng, giới nhiếp ảnh cả nước ai mà không nhắc tới nghệ sĩ nhiếp ảnh Hoàng Thạch Vân thì coi như một thiếu sót. Anh từng tâm sự: “Mọi con đường đến với nghệ thuật đều không đơn giản, đều đòi hỏi những cố gắng, nỗ lực và năng lực nữa. Nghệ thuật nhiếp ảnh đã mở ra một thế giới trong dòng chảy của nền nghệ thuật Việt Nam.”
Sau khi gặp anh, tôi nhận ra rằng: nhiếp ảnh luôn có sức hút kỳ lạ, không riêng gì các nghệ sĩ mà còn với mọi người yêu thích nghệ thuật. Đây là một sở thích lành mạnh, lưu giữ những khoảnh khắc đẹp trong cuộc sống, những ký ức lịch sử. Và hình ảnh, kỷ niệm với NSNA Hoàng Thạch Vân chắc hẳn sẽ luôn lưu lại trong mỗi người yêu nhiếp ảnh, những người có cơ duyên gặp anh…
Chúng tôi ngậm ngùi vĩnh biệt anh, Nghệ sĩ nhiếp ảnh Hoàng Thạch Vân - người nghệ sĩ của phong trào nhiếp ảnh Việt Nam về cõi vĩnh hằng, anh em nhiếp ảnh cả nước nghiêng mình tiếc thương anh, mong anh yên giấc ngàn thu.