Di sản từng bị lãng quên: Tranh kiếng Nam Bộ là gì?
Tranh kiếng – từng hiện diện phổ biến trong các ngôi đình, chùa, nhà thờ họ – là loại hình mỹ thuật dân gian độc đáo, sử dụng kỹ thuật vẽ ngược trên mặt kính. Nghệ nhân sẽ vẽ từ chi tiết nhỏ đến lớn, từ trước ra sau, đòi hỏi khả năng tưởng tượng hình ảnh ngược cùng kỹ thuật sắp xếp tinh tế. Khi lật mặt trưng bày, tác phẩm trở nên lung linh nhờ ánh sáng phản chiếu qua lớp kính, tạo chiều sâu thị giác và sắc màu rực rỡ.
Thế nhưng, giữa thị hiếu ngày càng đổi thay, tranh kiếng dần rơi vào quên lãng. Với nhiều người trẻ, nó chỉ còn là một lớp kiếng phủ bụi trong ký ức của ông bà. Nhưng với nhóm sáng lập dự án “SẮC NAM THẤU KIẾNG”, đây chính là một “lớp ký ức trong suốt” – nơi phản chiếu bản sắc, tâm hồn của người miền Nam: hào sảng, phóng khoáng, và luôn hướng về phía trước.
Khi nghệ thuật đương đại gặp gỡ tranh kiếng
Điểm nhấn của dự án chính là chuỗi hoạt động kết hợp giữa truyền thống và sáng tạo hiện đại:
Workshop “SẮC NAM” (28–29/6/2025): Người tham gia được tiếp cận quy trình, lịch sử, kỹ thuật vẽ tranh kiếng, và tự tay hoàn thiện một tác phẩm theo phương pháp truyền thống.
Workshop “THẤU KIẾNG” (12–13/7/2025): Một không gian mở để giới trẻ tự do khám phá và sáng tạo lần đầu với tranh kiếng – phối màu, phác thảo, tạo ra một phiên bản cá nhân hóa của riêng mình.
Triển lãm tương tác đa giác quan (2–3/8/2025): Một trải nghiệm chưa từng có, nơi tranh kiếng không chỉ “nhìn” mà còn có thể “nghe”, “chạm” và “cảm”. Không gian triển lãm được thiết kế với âm thanh dân gian pha nhịp đương đại, ánh sáng động cùng làn hương nhẹ từ “Cái Cây Xanh Xanh” – để người xem không chỉ đến xem, mà còn sống trong di sản.
Lan tỏa bằng ngôn ngữ của người trẻ
Không dừng lại ở không gian triển lãm vật lý, “SẮC NAM THẤU KIẾNG” triển khai chiến dịch truyền thông số đa nền tảng: teaser video, hậu trường, mini series, infographic, hình ảnh viral trên Facebook, TikTok, Instagram… nhằm tiếp cận đúng tệp cộng đồng sáng tạo và yêu văn hóa bản địa.
Landing page chính thức và các diễn đàn thiết kế, di sản cũng được vận hành song song để cập nhật thông tin, lịch trình, và kết nối các nhóm quan tâm.
Không chỉ là một dự án sinh viên, “SẮC NAM THẤU KIẾNG” cho thấy một cách làm văn hóa nghiêm túc, bài bản và sáng tạo. Dự án được thực hiện trong tinh thần phát triển bền vững – góp phần khơi dậy niềm tự hào, gắn kết thế hệ trẻ với di sản dân tộc, đúng theo định hướng văn hóa mới mà TP.HCM đang theo đuổi.
“Tranh kiếng không phải là hiện vật cũ. Nó là ký ức sống, là bản sắc có thể chạm được.” – chia sẻ từ nhóm sáng lập.
Với sự đồng hành của báo chí, nghệ sĩ, và cộng đồng, tin rằng tranh kiếng Nam Bộ hoàn toàn có thể hồi sinh – không chỉ trong phòng trưng bày mà cả trong tâm trí, đời sống của thế hệ hôm nay và mai sau.
.jpeg "Phật tử chùa Thiền Tông Tân Diệu (Long An) trao hơn 115 triệu đồng hỗ trợ người khó khăn tại Nghệ An")
