Tôi đã nhiều lần lên Điện Biên, lên Tây Bắc để tìm hiểu về nét văn hóa Tây Bắc, đặc biệt đã cùng với các đồng nghiệp Đài Phát thanh - Truyền hình Điện Biên phối hợp làm Ceri phim “Ký sự Điện Biên” 15 tập, chào mừng 60 năm “Giải phóng Điện Biên” (1954 -2014). Nhưng, điều đặc biệt của chuyến lên Điện biên lần này cùng Đại tá Nhà báo-NSNA Xuân Gụ và mấy anh em NSNA tại Hà Nội tác nghiệp, khám phá, ghi lại nét văn hóa đặc sắc của thiếu nữ dân tộc Mông Đỏ, xã Na Sang, tỉnh Điện Biên.
Nhóm người dân tộc Mông ở Điện Biên cũng được chia thành Mông Đỏ, Mông Hoa, Mông Xanh và nhóm Mông Trắng, chiếm 29,6% dân số toàn tỉnh. Đồng bào dân tộc Mông ở Điện Biên cư trú ở hầu hết các huyện, nhưng tập trung nhiều ở Tủa Chùa, Điện Biên Đông.Vì vậy ngôn ngữ và phong tục tập quán của họ cơ bản giống nhau. Để có thể phân biệt các nhóm dân tộc Mông dựa trên trang phục của phụ nữ.
Nét đặc sắc mà chúng tôi tìm đến Na Sang là ghi lại nhùng hình ảnh độc đáo về đầu tóc của phụ nữ Mông nơi đây. Khác với truyền thống của các dân tộc thường dùng khăn quấn đầu hoặc búi tóc, quấn tóc chung quanh đầu. Nhưng cách để tóc và búi tóc của người Mông Hoa, Mông Đỏ nơi đây lại rất dày công, có thể nói là “có một không hai”. Nó không chỉ đơn thuần là búi tóc càng to thì càng đẹp, càng duyên dáng mà ẩn chứa trong đó tình mẫu tử sâu xa. Ngay từ bé các cô gái Mông Đỏ đã được mẹ thường xuyên chải tóc và nếu tóc bị rơi rụng đều được mẹ nhẫn nại cất giữ rất cẩn thận. Lâu dần khi tóc rụng đã khá nhiều mẹ lại mang ra trau chuốt, xe thành sợi to gần bằng ½ chiếc đủa và chờ lúc con trưởng thành sẽ trao cho con độn vào mái tóc thật để quấn trên đầu được nhiều vòng và dầy hơn. Nếu không có tóc thật độn vào họ có thể đệm vào bằng tóc nhựa, sợi len, ngày nay thì họ có thể mua ở những người bán tóc, cốt để giữ gìn những chuẩn mực đạo đức và bản sắc lâu đời của dân tộc Mông nơi đây.
Thanh A Hồ, cán bộ xã Na Sang, cho biết: “Tập tục đội vành tóc của người Mông đỏ ngày xưa trong những ngày lễ hội của bản làng nay phần lớn đã không được duy trì. Nhưng ở xã chúng em đang quyết tâm động viên bà con giữ nguyên bản sắc như hình ảnh các anh thấy hôm nay”. Trang phục của người phụ nữ Mông đẹp rực rỡ, áo xẻ ngực, cổ phía dưới hình chữ V, được nẹp thêm vải màu hoa hoa tùy thích, phía sau áo là một bức thêu hình chữ nhật được trang trí hoa văn rất đẹp, trang nhã và gắn đồng bạc, khi đi đồng bạc chạm vào nhau tạo âm thanh vui, háp dẫn. Hai ống tay áo thêu hoa văn là những đường ngang với các màu sắc từ cổ tay đến nách, cách trang trí này làm nổi bật chiếc áo của người Mông.
Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Mông Đỏ - Điện Biên, váy màu chàm, có thêu hoa văn rực rỡ ở thân và ở gấu váy, trên vai và ngực có cạp thêm vải màu thêu hình hoa văn con ốc và trên đầu cũng không bao giờ thiếu một vành tóc quấn to hết sức cầu kỳ. Mái tóc là niềm tự hào của họ, nhất là trong những dịp vui lễ hội, chơi xuân, đi chợ phiên... người nào có búi tóc càng to càng đẹp, trông lộng lẫy và duyên giáng.
Một số hình ảnh:
.jpg)
.jpg)
.jpg "Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ khởi công xây dựng Trường Phổ thông nội trú liên cấp TH và THCS Na Ngoi, tỉnh Nghệ An")
.jpg "Phong trào ‘Bình dân học vụ số’: Mỗi công dân là một hạt nhân chuyển đổi số")
.png "Cà Mau: Sẵn sàng cho \"Đại hội không giấy\"")
