Theo ban tổ chức, Hội thảo khoa học toàn quốc lần này được tổ chức vào thời điểm rất có ý nghĩa, khi Đảng ta vừa hoàn thành tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết 23-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X) về Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới; đang triển khai từng bước việc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khoá XI) về Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước ta trong năm 2024, hướng tới năm 2025.
Với 126 bài tham luận đã được nhận bởi ban tổ chức, hội thảo lần này hướng tới các mục tiêu: Đánh giá thực trạng của văn học, nghệ thuật trong việc phản ánh truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta và quân đội ta trong 80 năm qua, nhất là mảng đề tài về lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Phân tích, đánh giá thực trạng, vai trò của văn học, nghệ thuật cách mạng trong việc phản ánh hiện thực đời sống thời chiến tranh và thời hậu chiến.
Cùng với việc đánh giá vai trò của các nhà văn, nghệ sĩ trong việc khắc họa hình tượng Bộ đội Cụ Hồ, hình tượng Công an nhân dân và các lực lượng vũ trang qua các thời kỳ cách mạng. Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa - xã hội đến sự hình thành và phát triển của đội ngũ sáng tạo và tác phẩm văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng,...Từ đó làm căn cứ để đề xuất các hướng đi, cách làm trong nghiên cứu, giảng dạy, phê bình và tiếp nhận giá trị các tác phẩm văn học, nghệ thuật về chủ đề này.
Phát biểu tại khai mạc Hội thảo, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương Nguyễn Thế Kỷ nhấn mạnh: “Tổ chức Hội thảo khoa học toàn quốc "Văn học, nghệ thuật với đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng" là dịp để chúng ta cùng nhìn nhận, đánh giá về sự lãnh đạo, định hướng, khích lệ của Đảng, Nhà nước đối với văn học, nghệ thuật, nhất là ở mảng đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng.
Xác định rõ hơn vị trí, vai trò, đóng góp của văn học, nghệ thuật đối với việc nắm bắt, phản ánh, lan tỏa các giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc được hun đúc, ngời sáng trong các cuộc chiến tranh cách mạng của nhân dân ta, quân đội ta, các lực lượng vũ trang ta.
Cuộc Hội thảo này càng có ý nghĩa do được tổ chức ở thời điểm toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đang náo nức, tự hào kỷ niệm 49 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 70 năm cả dân tộc viết nên "thiên sử vàng" Điện Biên Phủ và 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.”
Phát biểu chỉ đạo Hội thảo, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh: “Hiếm có dân tộc nào trên thế giới này đã anh dũng, kiên cường vượt qua nhiều cuộc chiến tranh khốc liệt để bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ như dân tộc Việt Nam. Hiện thực cách mạng hào hùng của dân tộc, những chiến công to lớn của lực lượng vũ trang, hình ảnh cao đẹp của người chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dân đã trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho những sáng tác văn học, nghệ thuật.
Người chiến sĩ lực lượng vũ trang không những là hình tượng, nhân vật sáng tạo của văn học, nghệ thuật mà còn là lực lượng trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị phục vụ cho cách mạng, cho nhân dân.
Hôm nay, sau gần 80 năm nhìn lại, chúng ta có thể tự hào nói rằng, nền văn học, nghệ thuật Việt Nam về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng đã làm tròn sứ mệnh vẻ vang của mình, góp phần vào những thắng lợi to lớn của dân tộc trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, góp phần làm phong phú và rạng rỡ nền văn học Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh.
Tôi tha thiết mong rằng, các văn nghệ sĩ hôm nay, nhất là thế hệ sinh ra trong hòa bình, không ngừng trau dồi, nâng cao bản lĩnh, tài năng, hòa mình trọn vẹn vào thực tiễn đời sống của lực lượng vũ trang và của nhân dân; nỗ lực tìm tòi, đổi mới nội dung và phương thức biểu hiện; sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, đáp ứng sự mong đợi của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đặc biệt, các văn nghệ sĩ lực lượng vũ trang nhân dân phải “lĩnh ấn tiên phong”, là hạt nhân tiếp nối dòng mạch chính là chủ nghĩa yêu nước và nhân văn của nền văn học Việt Nam trên con đường đổi mới và phát triển.”
Các văn nghệ sĩ hôm nay phải cống hiến hết mình để vun đắp các giá trị cao đẹp, chúng ta nêu cao dũng khí bảo vệ chân lý, bảo vệ cái đúng, cái hay, cái đẹp, kiên quyết đấu tranh, phê phán những biểu hiện lệch lạc, sai trái, gây phương hại cho sự phát triển lành mạnh của đời sống văn học, nghệ thuật nước nhà.”
