Cách mạng Tháng Tám: Trang sử hào hùng của Đất nước



23 giờ ngày 13/8/1945, Ủy ban Khởi nghĩa ra Quân lệnh số 1 hiệu triệu toàn dân tổng khởi nghĩa. Ngày 16-8-1945, Đại hội Quốc dân họp tại Tân Trào thông qua “10 chính sách lớn của Việt Minh”; thông qua “Lệnh tổng khởi nghĩa”; quy định quốc kỳ, quốc ca; thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Trung ương, tức Chính phủ Lâm thời do đồng chí Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi nhân dân cả nước tổng khởi nghĩa, trong đó chỉ rõ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.

Ngày 19/8/1945 đã đi vào lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam như một mốc son chói lọi – Cách mạng Tháng Tám thành công, Nhà nước dân chủ công nông đầu tiên ở Đông Nam Á được thành lập, mở ra một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Lịch sử còn để lại những bức ảnh của các nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An, Võ An Ninh, Nguyễn Tiến Lợi, Nguyễn Bá Khoản, Nguyễn Hồng Nghi... chụp các cuộc biểu tình trong hai ngày 17/8 và 18/8 thể hiện khí thế sôi sục của nhân dân Hà Nội như: hình ảnh quân dân ta đánh chiếm Bắc Bộ Phủ ngày 19/8/1945 của Vũ Năng An, cảnh quần chúng phá cửa sắt trại Bảo An của Nguyễn Bá Khoản - phóng viên ảnh báo Cứu quốc của Tổng Bộ Việt Minh.

Nước Việt Nam có quyền được tự do, độc lập và thực sự đã trở thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ quyền tự do độc lập ấy"

Trích Tuyên ngôn Độc Lập.

Sau thành công của Cách mạng Tháng Tám, ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa nước ta từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành một nước độc lập, tự do, dân chủ.

Những bức ảnh toàn cảnh buổi lễ ở Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945, Đoàn Chủ tịch đứng trên lễ đài, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập... do các nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An, Nguyễn Bá Khoản... thực hiện là dấu ấn lịch sử mang tính thời đại của dân tộc Việt Nam.

NSNA Võ An Ninh kể: Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh rời lễ đài, tôi mới có dịp tiếp cận. Đến bên chiếc ô tô Citroen màu đen, tôi nói: “Thưa Cụ, cho phép con được chụp ảnh Cụ”. Hồ Chủ tịch trả lời: “Chú quay máy ra ngoài kia mà chụp nhân dân”. Tuy nhiên, với sự nhạy cảm của nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp, Võ An Ninh đã nhanh chóng chụp được bức ảnh Bác Hồ ngồi trong xe, bên cạnh có ông Võ Nguyên Giáp.

Tiếp đó, là những bức ảnh ghi lại hoạt động ban đầu đối nội và đối ngoại của Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và nhiều bức ảnh khác phản ánh khí thế sôi sục cách mạng của quần chúng trong những ngày đầu đất nước giành được độc lập. Các nhà nhiếp ảnh kháng chiến thực sự trở thành chiến sĩ cầm máy ảnh, những người chép sử đất nước bằng ống kính.