Cuộc đời cống hiến vì cách mạng
Thiếu tướng Hoàng Sâm (1915 - 1969), tên thật là Trần Văn Kỳ, xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo tại xã Văn Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình. Ngay từ nhỏ, ông đã sớm giác ngộ cách mạng. Khi mới 12 tuổi, chàng thiếu niên Trần Văn Kỳ đã tham gia hoạt động cách mạng, thể hiện lòng căm thù sâu sắc trước cảnh nước mất nhà tan dưới ách thống trị của thực dân, phong kiến. Năm 1928, ở tuổi 13, Trần Văn Kỳ trở thành người liên lạc cho lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tại Thái Lan. Những năm tháng hoạt động trong Trường Thiếu niên Việt kiều không chỉ trui rèn ý chí cách mạng mà còn trang bị cho ông những kiến thức, kỹ năng cơ bản, đặt nền tảng cho hành trình cống hiến lâu dài sau này. Năm 1933, ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương và bắt đầu phụ trách công tác liên lạc, in ấn, phát truyền đơn. Mặc dù bị thực dân Pháp và chính quyền Thái Lan bắt giữ, tra tấn, ông vẫn giữ vững ý chí kiên cường. Không chùn bước, ông tiếp tục tham gia đội du kích kháng Nhật và trở thành nhân tố quan trọng trong việc tổ chức các hoạt động quân sự ở biên giới Việt - Trung.
Người Đội trưởng đầu tiên của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân
Năm 1940, tại Tĩnh Tây (Trung Quốc), ông gặp lại Nguyễn Ái Quốc và được Người đặt cho bí danh Hoàng Sâm. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt lớn trong sự nghiệp cách mạng của ông. Đến cuối năm 1941, ông trở thành Đội phó, rồi Đội trưởng Đội du kích đầu tiên ở Cao Bằng. Ngày 22/12/1944, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân chính thức được thành lập. Với sự tín nhiệm của lãnh tụ Hồ Chí Minh, Hoàng Sâm được cử làm Đội trưởng. Dưới sự chỉ huy tài tình của ông, Đội đã giành chiến thắng vang dội trong các trận Phay Khắt và Nà Ngần, mở ra trang sử hào hùng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Những chiến công này không chỉ khẳng định tài năng quân sự của Hoàng Sâm mà còn ghi dấu ấn tên tuổi ông vào lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc.
Cống hiến trong kháng chiến chống Pháp
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, Thiếu tướng Hoàng Sâm tiếp tục được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh giao nhiều trọng trách quan trọng. Ông lần lượt giữ các vị trí Khu trưởng Chiến khu 2, Chỉ huy trưởng Mặt trận Tây Tiến, và Tư lệnh Liên khu 3. Đặc biệt, trong đợt phong quân hàm cấp tướng đầu tiên năm 1948, ông vinh dự được phong quân hàm Thiếu tướng, trở thành một trong những vị tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với vai trò phái viên của Bộ Tổng Tư lệnh, ông tham gia chỉ huy các đại đoàn chủ lực trong những chiến dịch lớn như chiến dịch Trung Lào, góp phần tạo nên những thắng lợi chiến lược trong kháng chiến.
Người chỉ huy xuất sắc trong kháng chiến chống Mỹ
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, Thiếu tướng Hoàng Sâm tiếp tục thể hiện tài năng quân sự và lòng trung kiên với sự nghiệp cách mạng. Ông đảm nhiệm nhiều cương vị quan trọng như Tư lệnh các Quân khu Tả Ngạn, Quân khu 3, Quân khu Hữu Ngạn, và Quân khu Trị - Thiên. Những năm 1960-1962, ông được cử làm Đoàn phó Đoàn Chuyên gia quân sự 959, trực tiếp giúp đỡ cách mạng Lào. Tháng 5/1968, ông được bổ nhiệm làm Tư lệnh Mặt trận Trị - Thiên, chỉ huy các lực lượng chiến đấu ở chiến trường ác liệt nhất. Tuy nhiên, khi tài năng quân sự đang ở độ chín, ông đã anh dũng hy sinh tại mặt trận Trị - Thiên năm 1969, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho Đảng, quân đội và nhân dân.
Niềm tự hào của quê hương Quảng Bình
Là người con ưu tú của Quảng Bình - vùng đất giàu truyền thống cách mạng, Thiếu tướng Hoàng Sâm không chỉ là niềm tự hào của quê hương mà còn là tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước và đức hy sinh cao cả. Ông đã dành trọn cuộc đời mình để chiến đấu cho sự nghiệp cách mạng, bảo vệ Tổ quốc và mang lại tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Quảng Bình, nơi sản sinh ra nhiều nhân tài của đất nước, tự hào không chỉ vì Đại tướng Võ Nguyên Giáp mà còn vì những người như Thiếu tướng Hoàng Sâm. Ông đã góp phần làm rạng danh lịch sử vẻ vang của Đảng, của dân tộc và quân đội ta.
Hội thảo khoa học - Ghi dấu ấn lịch sử và giáo dục truyền thống
Hội thảo khoa học với chủ đề “Thiếu tướng Hoàng Sâm - Người cộng sản kiên trung, nhà chỉ huy quân sự tài năng, người con ưu tú của quê hương Quảng Bình” không chỉ là dịp tôn vinh những cống hiến lớn lao của ông mà còn là cơ hội để giáo dục truyền thống yêu nước, lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ. Thông qua các nghiên cứu và tham luận tại hội thảo, cuộc đời và sự nghiệp của Thiếu tướng Hoàng Sâm sẽ được tái hiện một cách đầy đủ, sâu sắc hơn. Đây là nguồn cảm hứng mạnh mẽ, khơi dậy lòng tự hào và ý chí phấn đấu trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ quê hương và đất nước. Thiếu tướng Hoàng Sâm là một tấm gương sáng ngời của người chiến sĩ cộng sản, một nhà chỉ huy quân sự tài năng, và là niềm tự hào lớn của quê hương Quảng Bình. Những đóng góp to lớn của ông không chỉ làm rạng danh truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam mà còn để lại di sản quý giá cho thế hệ mai sau. Hội thảo khoa học này chính là lời tri ân sâu sắc đối với Thiếu tướng Hoàng Sâm, đồng thời khẳng định sự tiếp nối và phát huy truyền thống cách mạng của quê hương Quảng Bình anh hùng. Hình ảnh và tấm gương của ông sẽ mãi mãi được khắc ghi trong lòng các thế hệ người Việt Nam, như một biểu tượng của lòng yêu nước, trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam.
